Buchenwald nu

Het voormalige kampterrein Buchenwald is een van de meest bezochte gedenkplaatsen uit de Tweede Wereldoorlog in Duitsland. Het kampterrein bevindt zich in de deelstaat Thüringen bij de historische plaats Weimar; de stad van Schiller en Von Goethe, maar ook de stad van het nationaalsocialisme en de verschrikkingen van kamp Buchenwald.
Naar het kampterrein
Een bezoek aan Buchenwald begint ook in Weimar, ongeveer 10 kilometer zuidelijk van de gedenkplaats. Hier kwamen de gevangenen aan en van hieruit werden ze doorgestuurd naar Buchenwald. Later passeerden de treinen het station van Weimar op weg naar het kamp. Ongeveer twee kilometer buiten de bebouwde kom van de stad begint de door de gevangenen zelf verharde weg, die naar het kamp leidt; berucht onder de naam ‘Bloedstraat’. De weg is voor een deel nog in oorspronkelijke staat. Evenwijdig hieraan liep de in 1943 eveneens door gevangenen aangelegde spoorbaan.
Het monument
Na ongeveer drie kilometer doemt op de helling van de Ettersberg het imposante Buchenwaldmonument op. Het gedenkteken is in 1958 onder het communistisch regime van de Oost-Duitse partij gereed gekomen. Voor de communistische machthebbers was het vooral een monument te ere van het onverzettelijke ‘antifascistische verzet’ tegen het nationaalsocialisme. Buchenwald werd hiermee een symbool van de DDR
Na de val van de muur in 1989 werd het accent meer gelegd op de nagedachtenis van alle slachtoffers die in het kamp om het leven zijn gebracht.
Het monument bestaat uit een hoge zuil, de beeldengroep van Fritz Cremer, die het verzet uitbeeldt, drie graftrechters waar de SS in 1945 drieduizend doden hebben begraven en de straat der naties; hier zijn achttien gemetselde gedenkzuilen geplaatst met de namen van landen. In een nieuw gebouw aan de ingang is de geschiedenis van Buchenwald als gedenkplaats van 1945 gedocumenteerd.
Station Buchenwald
Vlak bij het kampterrein bevindt zich het voormalige station van Buchenwald. Vanaf 1943 werden er op grote schaal gevangenen uit alle delen van Europa aangevoerd. Ook kwamen hier in 1945 de transporten uit de ontruimde kampen in Oost-Europa aan.
Het Kampterrein
Via het Poortgebouw en door de poort met het bekende opschrift; ‘Jedem das Seine’ betreedt men het kampterrein. In de zijgebouwen bevinden zich de strafgevangenis en de dienstvertrekken van de SS-leiding. Twee van de 22 wachttorens zijn bewaard gebleven.
Vervolgens bereikt de bezoeker de enorme appelplaats, waar iedere ochtend en avond de gevangenen werden geteld, waar straffen werden uitgedeeld en executies plaatsvonden.
Op het kampterrein zijn de gevangenenbarakken, de gevangenenlazaret, het vlektyfusserum-instituut te bezichtigen. Verder bevinden zich hier zogenoemde Goethe-Eik, de stenenkar en hangpaal, het crematorium, de groentekassen, het quarantainekamp, de gevangenenkantine en het desinfecteergebouw.
Overal op het kampterrein staan informatieborden en gedenkstenen die aan belangrijke plaatsen en gebeurtenissen herinneren. Zo is er een Joods gedenkteken, een monument voor de vermoorde Sinti en Roma en een gedenkteken voor de slachtoffers van de speciale kampen.
Het expositiegebouw
In het voormalige depotgebouw bevindt zich uitgestrekt over twee verdiepingen met in totaal 1600 vierkante meter de expositie over kamp Buchenwald. De tentoonstelling is geopend in 1995. Hier worden de geschiedenis en de terreur in het kamp getoond. Het laat zien hoe dit oord van verschrikkingen kon bestaan temidden van het Duitse volk tijdens het Derde Rijk. De expositie toont de organisatie van de misdaad, de realiteit van de misdaad waar gevangenen elke dag mee te maken hadden, de inzet van gevangenen in de oorlogsindustrie, de dood en het overleven. Tot slot is er aandacht voor het ‘leven na het kamp’.
De expositie bevat foto’s, films, voorwerpen, officiële documenten, tekeningen en dagboeken van zowel slachtoffers als daders.
Sovjet Interneringskamp Buchenwald
Na 1945 was Buchenwald een Sovjet-interneringskamp. Vijanden van het communistisch regime werden op het terrein tot 1950 onder slechte omstandigheden geïnterneerd. Hiervan is nauwelijks iets van bewaard gebleven. Het toenmalige DDR gezag wilde hier liever niet aan herinnerd worden. In een aparte expositieruimte wordt aan deze geschiedenis aandacht besteed.
Praktische informatie
Alle buiten locaties zijn tot zonsondergang te bezichtigen. Voor de tentoonstelling en de binnen locaties gelden de volgende openingstijden:
april tot oktober
10.00 – 18.00 uur
november tot maart
10.00 – 16.00 uur
gesloten op 24 tot en met 26 december en op 1 januari
Op maandag gesloten
De toegang is gratis
In het informatiecentrum bij de ingang van het kamp kunnen bezoekers een hand-out met informatie over het kamp en de bezichtiging ervan krijgen. Er bestaat ook de mogelijkheid het terrein te bezoeken met een speciale, individuele audio-tour in verschillende talen.
Adres: Gedenkstätte Buchenwald , D/99427 Weimar
Internet: www.buchenwald.de
E-mail: buchenwald@buchenwald.de
Telefoon: +49 (0) 3643 430-0
De gedenkplaats ligt ongeveer 10 kilometer ten noorden van Weimar. Wanneer U niet over eigen vervoer beschikt, kunt u zowel vanaf het spoorwegstation als vanaf de Von Goetheplatz buslijn 6, richting Buchenwald nemen.
Gedenkplaats Buchenwald wordt beheerd door de “Stiftung Gedenkstätten Buchenwald und Mittelbau-Dora”, financieel daartoe in staat gesteld door de Duitse bondsregering en de deelstaat Thüringen.
